انواع زعفران و تفاوت های آن با جزییات کامل + تصاویر
انواع زعفران
زعفران انواع مختلف دارد که بر بیشتر بر اساس شکل ظاهری تقسیم بندی شده ولی از لحاظ شیمیایی و خاصیت همه زعفران ها در ایران از استاندارهای جهانی برخوردار هستند. در جدول زیر به شکا خلاصه انواع زعفران و تفاوت های آن بررسی شده است.
| نوع زعفران | قسمت گیاه (Plant Part) | رنگ (Color) | عطر (Aroma) | طعم (Taste) | کاربردها (Applications) | قیمت (Price) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| نگین (Negin) | کلاله خشک شده (Dried stigma) | قرمز متمایل به نارنجی (Red-orange) | قوی و گرم (Strong and warm) | تلخ و کمی شیرین (Bitter and slightly sweet) | با کیفیت ترین - مصارف غذایی و دارویی (Highest quality - Culinary and medicinal) | گران ترین (Most expensive) |
| سرگل (Sargol) | قسمت بالایی کلاله (Top of stigma) | قرمز متمایل به نارنجی (Red-orange) | قوی و گرم (Strong and warm) | تلخ و کمی شیرین (Bitter and slightly sweet) | با کیفیت بالا - مصارف غذایی (High quality - Culinary) | بسیار گران (Very expensive) |
| پوشال (Pushal) | باقی مانده کلاله (Rest of stigma) | قرمز متمایل به نارنجی (Red-orange) | قوی و گرم (Strong and warm) | تلخ و کمی شیرین (Bitter and slightly sweet) | رنگ دهی - مصارف غذایی (Coloring - Culinary) | گران (Expensive) |
| دسته (Daste) | خامه و ریشه (Stamen and base) | مخلوط زرد و قرمز (Mixed yellow and red) | ملایم (Mild) | ملایم (Mild) | صنایع دیگر (Other industries) | متوسط (Moderate) |
| سفید (White) | کلاله‌های شکسته (Broken stigmas) | زرد (Yellow) | ضعیف (Weak) | ضعیف (Weak) | رنگ‌دهی ضعیف (Weak coloring) | ارزان (Cheap) |
| نرمه (Normeh) | پودر (Powder) | قرمز متمایل به نارنجی (Red-orange) | ضعیف (Weak) | ضعیف (Weak) | مصارف غیر مجاز (Not recommended) | خیلی ارزان (Very cheap) |
انواع زعفران از نظر شکل ظاهری
انواع زعفران بر اساس شکل ظاهری به چند دسته تقسیم میشود که اساس قیمت گذاری آن هم بر همین شکل است
| نوع زعفران | شکل ظاهری | قیمت تقریبی (به دلار) | کیفیت و خلوص | موارد استفاده |
|---|---|---|---|---|
| زعفران سرگل | رشته‌های قرمز خالص | 10 - 15 دلار | بسیار بالا | غذاهای لوکس، داروهای گیاهی |
| زعفران نگین | رشته‌های درشت و ضخیم | 20 - 25 دلار | بسیار بالا | آشپزی حرفه‌ای، صادرات |
| زعفران پوشال | رشته‌های قرمز با کمی زرد | 8 - 12 دلار | بالا | مصارف روزانه، داروهای گیاهی |
| زعفران دسته‌ای | رشته‌های متصل به خامه | 5 - 8 دلار | متوسط | آشپزی خانگی، مصارف روزانه |
| زعفران کنج | رشته‌های زرد و سفید | 2 - 5 دلار | پایین | رنگ دهی، مصارف غیر غذایی |
اهمیت شناخت انواع زعفران برای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان
شناخت انواع زعفران برای خریداران و تولیدکنندگان بسیار مهم است و می‌تواند بر کیفیت خرید، تولید و استفاده از این محصول تأثیر بگذارد. در ادامه، به بررسی دلایل اهمیت این شناخت می‌پردازیم.
اهمیت شناخت زعفران برای مصرف‌کنندگان
تضمین کیفیت: با شناخت انواع زعفران، می‌توان زعفران اصل و باکیفیت را از نمونه‌های تقلبی تشخیص داد.
انتخاب محصول مناسب: هر نوع زعفران کاربرد خاصی دارد؛ بنابراین شناخت آن کمک میکند که زعفران مناسب برای مصارف مختلف انتخاب شود.
صرفه اقتصادی: با آگاهی از تفاوت قیمت انواع زعفران، مصرف‌کننده می‌تواند خریدی به‌صرفه و متناسب با نیاز خود داشته باشد.
آشنایی با خواص درمانی: هر نوع زعفران خواص دارویی خاص خود را دارد که شناخت این موارد به استفاده بهتر در طب سنتی کمک میکند.
بهبود کیفیت آشپزی: شناخت انواع زعفران و ویژگی‌های آن باعث میشود که غذاها رنگ، عطر و طعم بهتری داشته باشند.
اهمیت شناخت زعفران برای تولیدکنندگان
افزایش کیفیت محصول: با شناخت بهتر زعفران، تولیدکنندگان می‌توانند محصولی مرغوب‌تر تولید کنند.
بازاریابی مؤثرتر: دانستن ویژگی‌های انواع زعفران به تولیدکنندگان کمک میکند که محصول خود را بهتر به مشتریان معرفی کنند.
افزایش درآمد: تولید زعفران باکیفیت و شناخت نیاز بازار، باعث افزایش فروش و سودآوری میشود.
رقابت‌پذیری بیشتر: تولید محصولی باکیفیت و شناخت تقاضای بازار، جایگاه تولیدکننده را در بازار زعفران بهبود می‌بخشد.
توسعه بازارهای جدید: شناخت انواع زعفران و کاربردهای آن، امکان ورود به بازارهای جدید و صادرات را فراهم میکند.
نکات کلیدی برای شناخت انواع زعفران
رنگ: زعفران اصل رنگ قرمز متمایل به نارنجی دارد و هرچه رنگ آن پررنگ‌تر باشد، کیفیت آن بالاتر است.
عطر: زعفران اصل بوی قوی و دلپذیری دارد.
طعم: طعم زعفران اصل تلخ و کمی شیرین است.
شکل ظاهری: زعفران باکیفیت دارای کلاله‌های بلند و باریک است.
روش‌های آزمایش: برای تشخیص زعفران اصل می‌توان از روش‌های آزمایشگاهی مانند بررسی میزان کروسین، سافرانال و پیکروکروسین استفاده کرد.
چرا انواع زعفران به شکل های مختلفی در بازار وجود دارد؟
کشاورزان و فرآوری کنندگان زعفران را به انواع مختلف خشک و فراوری میکنند و باعث بوجود آمدن انواع زعفران با شکل های مختلف میشوند.
چرا کشاورزان زعفران را به انواع مختلف تولید میکنند؟
دلایل وجود دارد که در ادامه بررسی می شود
1-کشش بازار
اولین و مهمترین عامل کشش بازار است یعنی اینکه مشتریان چه نوع زعفران را بیشتر پسندیدند و در بازار میزان عرضه و تقاضا را به هم زدند و قیمت ها رو در مورد یک نوع زعفران بالا برده اند در نتیجه تولید کننده هم در همان مسیر قدم گذاشته و همان زعفران رو تولید می کنند.
اتفاقی که در سال های اخیر در مورد زعفران نگین سوپر و سپس نگین اتویی و پرسی افتاده به طوری که شرکت های خارجی بنا بر دلایلی فقط این نوع زعفران رو خریداری کردند و نود درصد تولید به سمت این نوع زعفران حرکت کرد و تقریبا تمام آن صادر شد.
2-شرایط گل زعفران
دلیل دوم شرایط گل جمع آوری شده است که تایین میکند چه نوع زعفرانی تولید کنیم معمولا وقتی شرایط گل به دلیل شرایط مختلف اقلیمی مناسب نباشد گل به صورت پوشال و دسته پاک می شود.
3-فرهنگ و گذشته منطقه تولید
به طور مثال در جنوب خراسان بزرگ همچنان زعفران به شکل سنتی و دسته پاک میشود در حالی که در تربت حیدریه قطب زعفران جهان روش های مدرن و با دستگاه فراوری میشود.
در ادامه انوع زعفران را یک به یک بررسی میکنیم و جزییات دقیق هر نوع رو ساده بیان میکنیم.
زعفران پوشال چیست؟
زعفرانی که هر سه کلاله قرمز رنگ آن به حدود یک سانتی متر از خامه متصل باشد
امکان تقلب در این نوع زعفران بسیار پایین است و هزینه فراوری آن از نوع سرگل و نگین کمتر است
قیمت مناسب تری دارد و کیفیت آن تفاوت زیادی با انواع دیگر زعفران ها ندارد
البته خود زعفران پوشالی که با دستگاه خشک شده باشد از زعفرانی که به روش سنتی خشک شود قیمت بالاتری دارد
مقدار گل پاک شده برای تولید آن کمتر از نوع نگین و سر گل است.
انواع زعفران پوشال
زعفران پوشال هم خودش چند نوع دارد که شامل پوشال دستگاهی ،پوشال طبیعی خشک و پوشال ترمس می شود.
هر نوع زعفران شامل قلمدار و صاف هم میشود . منظور از قلمدار یعنی قطر کلاله زیاد و زعفرانی که قطر کلاله قرمز ضعیف باشد اصطلاحا مو مانند است و ضعیف خوانده می شود این موارد در مورد تمام انواع زعفران صدق می کند.
زعفران نگین چیست؟
زعفران نگین هر سه کلاله از هم جدا شده و هیچ قسمتی از خامه و ریشه در آن وجود ندارد کاملا سرخ رنگ است و هیچ سفیدی و زردی در آن دیده نمی شود.
- رنگ: زعفران نگین دارای رنگ قرمز روشن و درخشانی است که به طور یکنواخت در تمام کلاله‌ها دیده میشود.
- عطر: بوی بسیار قوی و دلپذیر آن به دلیل غنی بودن از ترکیبات معطر، مثل سافرانال، است.
- طعم: طعمی تلخ و کمی شیرین دارد که به غذاهای مختلف عمق و پیچیدگی می‌بخشد.
- شکل ظاهری: کلاله‌ها بلند، باریک، و بدون زردی یا رگه‌های نارنجی هستند.
- زعفران نگین خود به چند نوع تقسیم بندی می شود که در مقاله ای جداگانه تحت عنوان زعفران نگین و انواع مختلف آن بررسی می شود.
- هزینه فراوری بالاتری دارد.
- زعفران شکسته بر خلاف سرگل در آن ناچیز است.
- با کیفیت ترین نوع زعفران محسوب شده و بیش از 90درصد آن صادر می شود.
- امکان تقلب در این زعفران بسیار زیاد است.
- بهترین نوع نگین از گل غنچه آفتاب نخورده تولید می شود که به نگین سر فصلی معروف است و کروسین آن بسیار بالا و قیمت آن بالاترین قیمت ممکن در زعفران است
کیفیت و کاربردها
زعفران نگین به دلیل ویژگی‌های خاص خود در بسیاری از صنایع و غذاها استفاده میشود.
این نوع زعفران به عنوان بهترین نوع زعفران در نظر گرفته میشود و کاربردهای زیر را دارد:
- پخت و پز: در آشپزی، زعفران نگین برای افزودن رنگ و طعم به غذاهای مختلف، مانند برنج، دسرها و سوپ‌ها استفاده میشود.
- صنعت داروسازی: به دلیل خواص درمانی بالا، در تولید داروها و مکمل‌های غذایی نیز کاربرد دارد.
- صنعت عطرسازی: عطر قوی و منحصر به فرد زعفران نگین در تولید عطرهای لوکس و گران‌بها استفاده میشود.
- طب سنتی: در طب سنتی به خاطر خواص درمانی و آرام‌بخش آن بسیار مورد توجه است.
برای خرید زعفران نگین روی لینک زیر کلیک کنید
انواع زعفران نگین
1-زعفران نگین سوپر
همانند عکس بالا هیچ قسمتی از کلاله سفید در آن وجود ندارد و کاملا قرمز رنگ است
2-زعفران نگین پرسی
هنگام فرآوری کاملا فشرده شده و قلم درشتی دارد که که سر آن پهن است و دم آن باریک کاملا مشخص است که پرس شده است.(در رابطه با زعفران و خواص آن بحث هایی مطرح است چون هنگام فشار و پرس عصاره آن خارج می شود)
3-زعفران نگین اتویی
زعفران که با فشار دستگاه اتویی و صاف است و طول کلاله کاملا صاف است .
زعفران سر گل چیست؟
- زعفرانی که سه کلاله قرمز به طور کامل از هم جدا هستند ولی طول این کلاله ها نسبت به نگین کوتاه تر است
- زعفران شکسته در آن زیاد است.
- هیچ قسمتی از سفیدی و زردی خامه در آن وجود ندارد.
- به نام های سرگل سر ریشه هم معروف است.
- نسبت به زعفران نگین قطر کمتری دارد به اصطلاح محلی و بازاری قلم آن ضعیف تر از نگین است.
- مصرف داخلی آن بسیار رایج است.
- امکان تقلب در آن از هر نوع زعفرانی بیشتر است در خرید بسیار دقت شود امکان تشخیص گاهی برای اهل فن هم دشوار است و از طریق ازمایشگاه مشخص می شود.
- رنگ: زعفران سرگل دارای رنگ قرمز تیره و عمیق است که در مقایسه با برخی انواع دیگر زعفران، کمتر درخشنده و روشن است.
- عطر: عطر زعفران سرگل قوی و خوشبو است، اما نسبت به زعفران نگین، کمی ملایم‌تر به نظر می‌رسد.
- طعم: طعم زعفران سرگل تلخ و کمی شیرین است و به دلیل تمرکز بیشتر بر روی کلاله‌ها، معمولاً طعم بیشتری دارد.
- شکل ظاهری: کلاله‌های زعفران سرگل کوتاه‌تر و نسبتاً ضخیم‌تر هستند و ممکن است به طور طبیعی کمی زردی داشته باشند، اما عمدتاً رنگ قرمز را حفظ میکنند.
همان کیفیت و کاربرد نگین را دارد.
زعفران دختر پیج یا دسته چیست؟
زعفرانی نوستالژیک که تا بیس سال پیش صد در صد تولید زعفران رو به خودش اختصاص میداده و در حال حاضر بیشتر در مناطق جنوبی خراسان تولید می شود
.در این زعفران هر سه کلاله و خامه به شکل کامل به هم متصل است
.شکل ظاهری آن زیبا و پاک کردن گل به این روش آسانتر است
. امکان تقلب صفر درصد است.
زعفران ریشه چیست؟
نام دیگر آن ریشه سفید زعفران است.
به خامه ی زعفران ریشه یا سفیده می گویند
. به علت رطوبت بالا عطر زیادی دارد اما کروسین در آن وجود ندارد
.بخش زیادی از خواص زعفران را دارا است.
انواع ریشه زعفران
ریشه پایگاهی داریم و ریشه معمولی
هر چه ریشه قرمزی بیشتری داشته باشد ارزش بیشتری دارد
تفاوت های انواع زعفران به زبان ساده+نکات مهم هنگام خرید
مهمترین نکته در مورد انواع زعفران هنگام خرید قیمت آن است که در ادامه توضیح میدهیم.
1-تفاوت انواع زعفران پوشال با نگین و سرگل
اگر زعفرانی تحت نام نگین یا سرگل خرید کردین ولی در آن قسمتی از سفیدی زعفران وجود داشت یعنی زعفران در بهترین حالت ممکن پوشال بوده است و به نام نگین یا سرگل فروخته شده در زعفران نگین و سرگل به هیچ عنوان بخش سفید زعفران وجود ندارد نکته مهم بعدی در خرید زعفران پوشال طول قسمت سفید است یعنی اگر زعفران تحت نام پوشال خرید کردید حتما بخش سفید آن در بیشترین حالت ممکن یک سانتی متر باشد اگر بیشتر بود یعنی به زعفران دسته شباهت دارد و پوشال نیست.
2-تفاوت انواع زعفران نگین و سرگل
شباهت زعفران نگین و سرگل در این است که در هر دو نوع به هیچ عنوان قسمتی از سفیدی زعفران وجود ندارد
اما تفاوت مهم آن در این است که در زعفران نگین کلاله های قرمز همه از هم کامل جدا بدون شکستگی طول مناسب و رنگ عالی
در زعفران سرگل شکستگی وجود دارد و طول کلاله های قرمز کوتاه تر و امکان تقلب به شدت زیاد
برای خرید انواع زعفران ایرانی از 1 تا 250 گرم
نتیجه گیری از انواع زعفران و تفاوت های آن
در حالی که مصرف زعفران در نهایت به شکل پودر شده است اما اشکال متنوعی از آن درست شده .
نکته جالب تر شکل ظاهری در نوع نگین که به شدت مورد بحث است و تولید نگین ها ی اتویی و پرسی به شدت رایج شده که در مواردی این تولیدات به کیفیت زعفران هم صدمه می زند.
نکته مهم هنگام خرید این است که شما همان نوع زعفران خریداری شده را دریافت کنید متاسفانه اکثرا مردم در درجه اول زعفران تقلبی می خرند و استفاده میکنند که در مقاله ای جدا توضیح داده شده اما این پایان کار نیست در خرید زعفران اصل هم کلاه برداری زیادی صورت میگیرد یعنی زعفران دسته را به جای زعفران پوشال می فروشند یا زعفران پوشال را به جای زعفران نگین یا سرگل .
امیدوارم بعد خواندن این موارد هرگز انواع زعفران را اشتباه نخرید .
با خرید از مجموعه سرخ سار انواع زعفران اصل را بدون دغدغه و خیال راحت از کشاورز بخرید و استفاده کنید اینجا هر چیزی سر جای خودش قرار دارد
همچنین بعد خرید وارد مجموعه کد داران طلایی سرخ سار شوید و زعفران رایگان به دست آورید برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد روی لینک زیر کلیک کنید.
گرانترین نوع زعفران در دنیا
گرانترین نوع زعفران که به نگین سوپر اول فصلی معروف است و به نوعی جنس لوکس زعفران محسوب می شود.این زعفران از اولین گل های خارج شده از زمین در فصل برداشت تهیه می شود معمولا اولین گل هایی که خارج می شود پیاز و ریشه قدرتمندی داشته و در طول سال به خوبی تغذیه شده در نتیجه کلاله های قرمز این پیازها بسیار درشت و قلمدار است از طرفی این کلاله های درشت بیشترین مقدار کروسین را دارد .
البته ملزومات دیگری نیز دارد که اولین آن جمع آوری این گل ها قبل طلوع افتاب و در حالت غنچه می باشد.
جمع آوری قبل طلوع افتاب باعث می شود کروسین در بالاترین حد ممکن باشد چون نور افتاب باعث فرار کروسین از کلاله می شود.
غنچه بودن گل باعث می شود کلاله ها کاملا راست باشند و همچنین از کلاله ها در مقابل الودگی ها محافظت می کند.
در نتیجه این کلاله ها هم بالاترین کروسین رو دارند و هم عاری از هر گونه مواد خارجی هستند . بعد جمع اوری باید در کوتاه ترین زمان ممکن این گل ها پاک شوند و سریعا در دستگاه خشک کن قرار گیرند.
کلالهای خشک شده در پایان این مراحل از لوکس ترین زعفرانهای دنیا محسوب می شود و در قیمت های بسیار بالاتری نسبت به انواع دیگر زعفران خرید و فروش می شوند.
