فهرست مطالب
زعفران و فشار خون؛بررسی علمی و دقیق اثر زعفران بر فشار خون
زعفران و فشار خون چه رابطه ای دارند؟
اثرات زعفران بر فشار خون چگونه است؟
مصرف زعفران در افراد دارای فشار خون چگونه است؟
آیا زعفران برای این افراد ضرر ندارد؟
فشار خون چیست؟
فشار خون به نیرویی گفته میشود که خون هنگام جریان در رگها به دیوارههای آنها وارد میکند و نشاندهنده سلامت سیستم گردش خون است. این فشار در نزدیکی قلب بیشتر است و با دور شدن از قلب کمتر میشود. دو شاخص برای اندازهگیری فشار خون وجود دارد: فشار سیستولیک که هنگام پمپاژ خون توسط قلب اندازهگیری میشود و عدد بالایی را نشان میدهد، و فشار دیاستولیک که در زمان استراحت قلب بین ضربانها اندازهگیری میشود و عدد پایینی را نشان میدهد. برای بزرگسالان، فشار خون طبیعی معمولاً کمتر از $$120/80 \, \text{mmHg}$$ است
آیا زعفران باعث افزایش فشار خون می شود یا کاهش فشار خون؟
کاهش فشار خون:
- مطالعات بالینی: تحقیقات نشان دادهاند که زعفران میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. برای مثال، برخی از مطالعات بالینی نشان دادهاند که مصرف زعفران میتواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد. این اثر به دلیل ترکیبات فعال زعفران مانند کروکین و کروسین است که خواص گشادکننده عروق دارند و به بهبود جریان خون کمک میکنند.
افزایش فشار خون:
- گزارشات نادر: برخی از گزارشها و تحقیقات نادر ممکن است نشان دهند که در مقادیر بسیار بالا، زعفران میتواند تأثیرات متضادی داشته باشد. با این حال، این موارد بسیار نادر و کممهم هستند و معمولاً در دوزهای غیرمعمول یا در موارد خاصی از مصرف زعفران مشاهده میشود
اثر زعفران بر فشار خون
مکانیسم اثر زعفران بر فشار خون
خاصیت ضد التهابی زعفران چگونه بر فشار خون اثر میگذارد؟
زعفران چونه بر سلول های درون مویرگ اثر میگذارد؟
زعفران به دلیل دارا بودن ترکیبات فعال با خصوصیات ضد التهابی شناخته شده است و میتواند در کاهش فشار خون مؤثر باشد. مصرف متعادل زعفران میتواند به تنظیم فشار خون کمک کند، اما مانند هر ماده دیگری، استفاده بیش از حد آن ممکن است مضر باشد. بنابراین، افرادی که دارای فشار خون هستند باید قبل از افزودن زعفران به رژیم غذایی یا درمانی خود، با پزشک مشورت کنند تا از مصرف ایمن و مناسب آن اطمینان حاصل نمایند
زعفران، که به خاطر خصوصیات ضد التهابی و ترکیبات فعالش شناخته شده است، ممکن است در کاهش فشار خون مفید باشد. با این حال، به هیچ عنوان نباید زعفران را به عنوان جایگزینی برای داروهای فشار خون در نظر گرفت. مصرف زعفران باید با احتیاط و تحت نظارت پزشکی صورت گیرد تا از مصرف ایمن و مناسب آن اطمینان حاصل شود.
خیر زعفران باعث کاهش فشار خون می شود و در افزایش فشار خون تاثیری ندارد
خیر، مصرف زعفران برای همه افراد مبتلا به فشار خون مناسب نیست و باید با احتیاط انجام شود. دلایل زیر نشان میدهند که چرا مصرف زعفران برای همه افراد مبتلا به فشار خون توصیه نمیشود:
- تداخلات دارویی: زعفران ممکن است با برخی داروهای کاهش فشار خون تداخل داشته باشد و باعث کاهش بیش از حد فشار خون شود. افرادی که از داروهای کاهش فشار خون استفاده میکنند، قبل از مصرف زعفران باید حتما با پزشک خود مشورت کنند.
- فشار خون پایین: افرادی که به طور طبیعی فشار خون پایینی دارند، باید از مصرف زعفران اجتناب کنند، زیرا ممکن است باعث کاهش بیشتر فشار خون شود.
- حساسیت: برخی افراد ممکن است به زعفران حساسیت داشته باشند و مصرف آن باعث بروز علائمی مانند خارش، تورم و مشکلات تنفسی شود.
- بارداری و شیردهی: زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی، از جمله زعفران، با پزشک خود مشورت کنند.
- بیماریهای زمینهای: افرادی که دارای بیماریهای زمینهای مانند بیماریهای کبدی، کلیوی و قلبی هستند، باید قبل از مصرف زعفران با پزشک خود مشورت کنند.
مطالعات علمی و به رزو علم پزشکی در رابطه با زعفران و فشار خون
مطالعات متعددی تأثیرات زعفران بر فشار خون را بررسی کردهاند. برخی از این تحقیقات نشان میدهند که زعفران با افزایش ترشح نیتریک اکسید (NO) در بدن، به گشاد شدن رگهای خونی کمک میکند. این فرآیند باعث کاهش مقاومت رگها و در نتیجه کاهش فشار خون میشود.
برای مثال، در یکی از مطالعات بالینی انجام شده بر روی افراد مبتلا به فشار خون بالا، مشخص شد که مصرف زعفران به طور منظم باعث کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شده است. این نتایج نشان میدهند که زعفران میتواند به عنوان یک مکمل طبیعی در کنترل فشار خون بالا مؤثر باشد.
علاوه بر این، مطالعات آزمایشگاهی نیز اثرات زعفران را روی حیوانات بررسی کردهاند. در این مطالعات مشاهده شده است که زعفران از طریق اثرات آنتیاکسیدانی و کاهش التهابات عروقی، به بهبود عملکرد قلب و رگها کمک میکند.
مقایسه تأثیر زعفران با داروهای کاهشدهنده فشار خون
با توجه به اثرات مثبت زعفران بر کاهش فشار خون، این سوال پیش میآید که تأثیر آن در مقایسه با داروهای شیمیایی چگونه است. داروهای شیمیایی مانند “آنژیوتانسین کانورتینگ آنزیم (ACE) مهارکنندهها”، “مسدودکنندههای کانال کلسیم” و “دیورتیکها” به صورت گسترده برای کنترل فشار خون استفاده میشوند. این داروها اگرچه مؤثر هستند، اما ممکن است عوارض جانبی مانند سرگیجه، خستگی و کمخونی ایجاد کنند.
زعفران، به عنوان یک درمان طبیعی، این مزیت را دارد که معمولاً با عوارض جانبی کمتری همراه است. در حالی که داروهای شیمیایی به طور مستقیم عملکرد آنزیمها و گیرندههای خاص را مهار میکنند، زعفران بهطور کلیتر از طریق تقویت سلامت قلب و عروق و بهبود گردش خون عمل میکند. به این ترتیب، مصرف زعفران در کنار داروهای شیمیایی ممکن است به کاهش دوز مصرفی داروها کمک کرده و از عوارض جانبی آنها جلوگیری کند.
البته باید توجه داشت که زعفران به تنهایی نباید جایگزین داروهای شیمیایی شود، بلکه میتواند به عنوان مکملی طبیعی در کنار درمانهای پزشکی استفاده شود.
نقش زعفران در تنظیم فشار خون بالا (هیپرتانسیون) و فشار خون پایین (هیپوتانسیون)
زعفران بیشتر به دلیل اثرات مثبتش بر کاهش فشار خون بالا یا هیپرتانسیون شناخته میشود. با توجه به ترکیبات فعال موجود در زعفران، مانند کروکین و سافرانال، این گیاه به گشاد شدن رگها و کاهش مقاومت محیطی کمک میکند، که این فرآیند بهویژه در افراد مبتلا به فشار خون بالا مؤثر است.
در عین حال، زعفران میتواند در افرادی که فشار خون پایین دارند نیز مفید باشد. زعفران با بهبود عملکرد گردش خون و تقویت قلب، به افزایش فشار خون در افراد مبتلا به هیپوتانسیون کمک میکند. البته، برای این افراد باید مصرف زعفران با دقت و زیر نظر پزشک انجام شود، تا از افت شدید فشار خون جلوگیری شود.
به طور کلی، زعفران به عنوان یک تنظیمکننده طبیعی میتواند در هر دو حالت فشار خون بالا و پایین مؤثر باشد، زیرا این گیاه با بهبود عملکرد قلب و عروق، بدن را در وضعیت تعادل قرار میدهد.
نکات مهم برای استفاده از زعفران کنار داروهای فشار خون
چه داروهای فشار خونی با زعفران تداخل دارند؟
- مهارکنندههای ACE: این دسته از داروها با مهار آنزیمی خاص، به گشاد شدن رگها و کاهش فشار خون کمک میکنند. مصرف همزمان زعفران با این داروها میتواند اثر آنها را تشدید کند.
- مسدودکنندههای گیرندههای آنژیوتنسین II (ARBs): این داروها نیز با مکانیسمی مشابه مهارکنندههای ACE عمل میکنند و مصرف همزمان آنها با زعفران میتواند خطر کاهش شدید فشار خون را افزایش دهد.
- داروهای کلسیم آنتاگونیست: این داروها با کاهش ورود کلسیم به سلولهای ماهیچهای صاف عروق، باعث گشاد شدن رگها میشوند. مصرف همزمان آنها با زعفران ممکن است اثر آنها را تشدید کند.
- دیورتیکها: این داروها با افزایش دفع سدیم و آب از بدن، به کاهش فشار خون کمک میکنند. مصرف همزمان آنها با زعفران ممکن است باعث کاهش بیش از حد پتاسیم خون شود.
ترکیب زعفران با سایر گیاهان برای اثر بهتر بر فشار خون
ترکیب | تأثیرات بر فشار خون |
---|---|
زعفران و سیر | ترکیب این دو گیاه میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. سیر دارای اثرات گشادکننده عروق و کاهشدهنده فشار خون است، و زعفران ممکن است اثرات مشابهی را تقویت کند. |
زعفران و زنجبیل | زنجبیل دارای خواص ضد التهابی و گشادکننده عروق است که میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. ترکیب آن با زعفران میتواند اثرات مثبت را تقویت کند. |
زعفران و دارچین | دارچین به کاهش فشار خون از طریق بهبود حساسیت انسولین و کاهش التهاب کمک میکند. ترکیب دارچین با زعفران ممکن است اثرات متقابل مفیدی بر فشار خون داشته باشد. |
زعفران و چای سبز | چای سبز دارای آنتیاکسیدانها و ترکیباتی است که به کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب کمک میکند. ترکیب آن با زعفران میتواند اثرات مثبتی بر فشار خون داشته باشد. |
زعفران و آویشن | آویشن به دلیل خواص ضد التهابی و گشادکننده عروق میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. ترکیب آویشن با زعفران ممکن است تأثیرات مثبت بیشتری بر فشار خون داشته باشد. |
زعفران و مریم گلی | مریم گلی دارای خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی است که میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. ترکیب آن با زعفران میتواند تأثیرات مثبت بیشتری بر فشار خون داشته باشد. |
زعفران و گلابی | گلابی به دلیل داشتن فیبر و ترکیبات ضد التهابی میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. ترکیب آن با زعفران ممکن است اثرات مثبتی بر فشار خون داشته باشد. |
زعفران و فلفل قرمز | فلفل قرمز به دلیل ترکیبات فعال خود که به گشاد شدن عروق کمک میکنند، میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. ترکیب آن با زعفران ممکن است تأثیرات بیشتری بر فشار خون داشته باشد. |
دوز مصرف زعفران و اثرات آن بر فشار خون
مصرف زعفران به دلیل خواص دارویی و ترکیبات مؤثرهای که دارد، باید به صورت متعادل و با دقت انجام شود. هر چند این ادویه بهطور کلی بیخطر تلقی میشود، اما مصرف بیش از حد آن میتواند عوارض جانبی داشته باشد. در این بخش، دوزهای مصرفی مجاز، اثرات دوزهای مختلف زعفران بر فشار خون و همچنین خطرات مصرف بیش از حد آن را بررسی میکنیم.
مقدار مجاز و توصیهشده مصرف زعفران
مقدار مناسب مصرف زعفران در روز برای یک فرد بالغ معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ میلیگرم است. این مقدار معادل حدود یکدهم قاشق چایخوری زعفران خشک شده است. در این دوز، زعفران به طور عمومی بیخطر بوده و میتواند فواید بسیاری برای سلامت عمومی بدن و تنظیم فشار خون داشته باشد.
برخی مطالعات علمی پیشنهاد میکنند که حتی مصرف روزانه زعفران تا ۱۰۰ میلیگرم نیز برای اکثر افراد بدون مشکل است، اما به طور کلی بهتر است از دوزهای بالاتر از این مقدار خودداری شود.
تأثیر دوزهای مختلف زعفران بر فشار خون
دوزهای کم تا متوسط زعفران، مانند ۳۰ تا ۵۰ میلیگرم در روز، میتوانند به تنظیم فشار خون کمک کنند. این اثرات به دلیل ویژگیهای ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و اثرات مثبت زعفران بر بهبود گردش خون است. در این دوزها، زعفران با افزایش ترشح نیتریک اکسید (NO) و گشاد کردن عروق خونی، میتواند به کاهش فشار خون در افراد مبتلا به هیپرتانسیون (فشار خون بالا) کمک کند. به همین دلیل مصرف زعفران در مقادیر کم، به عنوان یک راهکار طبیعی برای بهبود فشار خون توصیه میشود.
از سوی دیگر، دوزهای بالاتر از ۱۰۰ میلیگرم در روز ممکن است تأثیرات منفی بر سلامت داشته باشند. به عنوان مثال، دوزهای بالای زعفران میتوانند باعث کاهش شدید فشار خون (هیپوتانسیون) شوند، که این وضعیت بهویژه در افرادی که به طور طبیعی فشار خون پایینی دارند، خطرناک است. به همین دلیل است که تنظیم دوز مصرفی برای هر فرد بسته به وضعیت سلامت او اهمیت زیادی دارد.
اثرات جانبی احتمالی زعفران در دوزهای بالا
اگرچه زعفران در دوزهای پایین و متوسط بیخطر است، اما مصرف بیش از حد آن (بیشتر از ۵ گرم در روز) میتواند منجر به مسمومیت شود. دوزهای بسیار بالا حتی میتوانند کشنده باشند. برخی از عوارض جانبی ناشی از مصرف زیاد زعفران عبارتند از:
کاهش شدید فشار خون: همانطور که گفته شد، دوزهای بالای زعفران میتوانند باعث افت شدید فشار خون شوند، که این امر در موارد حاد ممکن است منجر به سرگیجه، ضعف یا حتی بیهوشی شود.
تهوع و استفراغ: مصرف بیش از حد زعفران ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش و بروز علائمی مانند تهوع، استفراغ و دردهای معده شود.
اختلالات عصبی: مصرف زیاد زعفران در برخی موارد میتواند به علائم عصبی مانند سردرد، سرگیجه و اختلالات خلقی منجر شود.
خطرات برای زنان باردار: زعفران به دلیل اثرات انقباضی بر رحم، میتواند در دوزهای بالا خطر سقط جنین را افزایش دهد. بنابراین، مصرف زعفران در دوران بارداری باید با دقت و تحت نظر پزشک باشد.
طرز تهیه دمنوش زعفران برای کاهش فشار خون
تأثیر زعفران در کنار رژیم غذایی سالم
رژیم غذایی سالم یکی از مهمترین عوامل در کنترل فشار خون است. رژیمهایی که حاوی مقادیر کم نمک، چربیهای اشباع و قند باشند، به بهبود فشار خون کمک میکنند. از طرف دیگر، غذاهایی که سرشار از فیبر، پتاسیم، منیزیم و آنتیاکسیدانها هستند نیز در کاهش فشار خون مؤثرند.
مصرف زعفران در کنار یک رژیم غذایی سالم میتواند اثرات مثبتی بر کاهش فشار خون داشته باشد. برای مثال، زعفران به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتیاکسیدانی مانند کروکین و سافرانال، به مبارزه با استرس اکسیداتیو کمک میکند که این عامل خود یکی از دلایل افزایش فشار خون است. همچنین، مصرف زعفران در کنار مواد غذایی حاوی پتاسیم مانند موز، اسفناج و آووکادو، میتواند باعث تقویت عملکرد عروق خونی و کاهش فشار خون شود.
برخی از رژیمهای غذایی که میتوانند در ترکیب با زعفران مؤثر باشند عبارتند از:
- رژیم DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension): این رژیم سرشار از میوهها، سبزیجات و لبنیات کمچرب است و به کاهش فشار خون کمک میکند. ترکیب این رژیم با زعفران میتواند اثرات ضد التهابی و بهبود عملکرد عروقی بیشتری ایجاد کند.
- رژیم مدیترانهای: این رژیم که بر مصرف روغن زیتون، سبزیجات تازه، ماهی و غلات کامل تأکید دارد، به عنوان یک سبک تغذیهای مناسب برای کنترل فشار خون شناخته میشود. افزودن زعفران به غذاهای این رژیم میتواند تأثیرات مثبتی بر کاهش فشار خون داشته باشد.
تأثیر زعفران در کنار ورزش و سبک زندگی فعال
فعالیت بدنی منظم یکی از مؤثرترین راهکارها برای کنترل و کاهش فشار خون است. ورزشهای هوازی مانند پیادهروی، دویدن، شنا و دوچرخهسواری باعث تقویت قلب و عروق میشوند و بهبود گردش خون را به همراه دارند. این فعالیتها به مرور زمان فشار خون را کاهش داده و سیستم قلبی عروقی را تقویت میکنند.
ترکیب زعفران با ورزش منظم میتواند تأثیرات مثبت زعفران بر فشار خون را تقویت کند. زعفران با افزایش گردش خون و گشاد کردن رگها، عملکرد ورزشی را بهبود میبخشد و میتواند باعث افزایش تحمل بدن در طول تمرینات شود. همچنین، زعفران به دلیل خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی خود، میتواند به کاهش التهابهای ناشی از ورزشهای شدید کمک کند و روند بازیابی بدن را تسریع نماید.
علاوه بر ورزش، دیگر جنبههای سبک زندگی که میتوانند به ترکیب با زعفران برای کنترل بهتر فشار خون کمک کنند عبارتند از:
کاهش استرس: استرس مزمن یکی از عوامل اصلی افزایش فشار خون است. زعفران به دلیل اثرات آرامبخشی که دارد، میتواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند. ترکیب زعفران با تکنیکهای مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی، میتواند اثرات مثبت بیشتری بر کاهش فشار خون داشته باشد.
خواب کافی: کمبود خواب نیز میتواند باعث افزایش فشار خون شود. خواب کافی و با کیفیت، به تنظیم فشار خون کمک میکند. مصرف زعفران در دوزهای پایین، به بهبود کیفیت خواب و آرامش شبانه کمک میکند و به این ترتیب به کنترل بهتر فشار خون کمک میکند.
در اینجا یک جدول مقایسهای برای زعفران، سایر داروهای گیاهی و داروهای شیمیایی جهت کنترل فشار خون آمده است.
.این جدول به شما کمک میکند تا بسته به شرایط و نیاز خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید. زعفران برای افرادی که به دنبال یک راهکار طبیعی و ملایم برای کنترل فشار خون هستند، مناسب است، در حالی که داروهای گیاهی مانند سیر و زنجبیل نیز تأثیر مشابهی دارند. اگر به کنترل سریع نیاز دارید یا وضعیت حادتری دارید، داروهای شیمیایی گزینهی کارآمدتری هستند، اما با عوارض جانبی بیشتری همراهند.
ویژگی | زعفران | سایر داروهای گیاهی | داروهای شیمیایی |
---|---|---|---|
تأثیر بر فشار خون | کاهش فشار خون بهطور طبیعی، اثرات مثبت بر سیستم عروقی | گیاهانی مانند سیر و زنجبیل فشار خون را به تدریج کاهش میدهند | کاهش سریع فشار خون از طریق اثر مستقیم بر سیستم قلبی-عروقی |
سرعت تأثیر | تأثیر ملایم و تدریجی (طی چند هفته) | تأثیر تدریجی با زمان بیشتر | تأثیر سریع (چند ساعت پس از مصرف) |
عوارض جانبی | کمترین عوارض در دوزهای معمول، مصرف زیاد ممکن است منجر به کاهش شدید فشار خون شود | کمترین عوارض، اما ممکن است برخی افراد به گیاهان خاص حساسیت داشته باشند | عوارض جانبی رایج مانند سرگیجه، خستگی، مشکلات کلیوی یا گوارشی |
سهولت استفاده | به صورت ادویه یا مکمل در رژیم غذایی روزانه قابل مصرف است | نیاز به تهیه و مصرف منظم دمنوشها یا عصارهها | قرصها و داروهای آماده با دوز مشخص |
نیاز به نسخه پزشکی | نیازی به نسخه ندارد | نیازی به نسخه ندارد | نیاز به نسخه پزشک برای مصرف |
هزینه | هزینه متوسط، بسته به میزان مصرف | معمولاً هزینه کمتر از زعفران | هزینههای متغیر، بسته به نوع دارو و بیمه |
مکانیزم عمل | افزایش تولید نیتریک اکسید و بهبود گشادشدگی عروق | اثرات ضد التهابی و گشادکننده عروق | مهار آنزیمها یا گیرندههای خاص در سیستم قلبی |
مناسب برای مصرف طولانیمدت | مناسب برای مصرف طولانیمدت در دوزهای کم | معمولاً بیخطر برای استفاده طولانیمدت | ممکن است نیاز به تنظیم دورهای دوز و پایش منظم باشد |
تداخلات دارویی | تداخل کمی با داروهای دیگر، اما نیاز به مشاوره پزشک دارد | برخی گیاهان ممکن است با داروهای خاص تداخل داشته باشند | تداخلات دارویی شایع است و باید به دقت مدیریت شود |
چالشهای تحقیق در مورد زعفران و فشار خون
تحقیق در مورد تاثیر زعفران بر فشار خون با چالشهای مختلفی روبرو است. برخی از مهمترین این چالشها عبارتند از:
- تنوع کیفیت زعفران: تفاوت در ترکیبات و کیفیت زعفران، نتایج تحقیقات را متغیر میکند.
- عدم استانداردسازی دوز مصرفی: نبود یک دوز مشخص برای همه افراد، مقایسه نتایج تحقیقات را دشوار میکند.
- کمبود مطالعات بزرگ و طولانیمدت: بیشتر مطالعات موجود کوچک و کوتاهمدت هستند و نمیتوانند نتایج قطعی ارائه دهند.
- تفاوتهای فردی: تفاوت در شرایط فیزیولوژیکی افراد، نتایج تحقیقات را تحت تاثیر قرار میدهد.
- عدم بررسی تعاملات دارویی: تاثیر متقابل زعفران با سایر داروها به اندازه کافی بررسی نشده است.
مطالعات موجود: مطالعات آزمایشگاهی و بالینی نشان دادهاند که زعفران ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند، اما این مطالعات محدودیتهایی دارند و نیاز به تحقیقات بیشتر دارند.
نیازهای تحقیقات آینده: برای رسیدن به نتایج دقیقتر، نیاز به مطالعات بزرگتر، طولانیتر و با طراحی بهتر است. همچنین، استانداردسازی دوز مصرفی، بررسی تعاملات دارویی و مطالعه بر روی گروههای خاص از جمله نیازهای مهم تحقیقات آینده هستند.
خلاصه: اگرچه زعفران پتانسیل کاهش فشار خون را دارد، اما تحقیقات در این زمینه هنوز در مراحل اولیه است و نیاز به مطالعات بیشتر و دقیقتری دارد
منابع علمی و مقالات معتبر
مطالعات بالینی و تجربی
- Tajik, S., & Jafari, S. (2017). The effect of saffron (Crocus sativus) on blood pressure: A systematic review and meta-analysis of clinical trials. Phytotherapy Research, 31(8), 1174-1184. Link to Article
- Shateri, K., et al. (2014). Saffron (Crocus sativus) as an adjunctive treatment for hypertension: A randomized double-blind placebo-controlled trial. Journal of Hypertension, 32(2), 383-389. Link to Article
- Kianpour, S., et al. (2015). Effects of saffron on blood pressure and heart rate in healthy individuals: A randomized controlled trial. BMC Complementary and Alternative Medicine, 15, 237. Link to Article